წმიდა ანასტასი I და ანასტასი II, ანტიოქიის პატრიარქნი

20 (03.05) აპრილი

წმიდა ანასტასი I სინაელი, ანტიოქიის პატრიარქი სინას მთაზე მოღვაწეობდა და ამის გამო იწოდება სინაელად. იგი პატრიარქის ტახტზე ავიდა 562 წელს, იმპერატორ იუსტინიანეს (527-565) დროს.

იმ ხანებში ფართოდ გავრცელდა მონოფიზიტთა ერესი. წმიდა ანასტასიმ გაილაშქრა მწვალებელთა წინააღმდეგ; ეპისტოლეები გაუგზავნა ეკლესიებს, თვითონაც ყოველდღიურად უმარტავდა ხალხს სწავლებას იესო ქრისტეს ორი ბუნების შესახებ. ერესით დაბნეული მრევლი სასოებით უგდებდა ყურს პატრიარქის სიტყვებს.

იუსტინიანეს უნდოდა წმიდა ანასტასი პატრიარქის ტახტიდან ჩამოეგდო, მაგრამ მოულოდნელად მძიმედ დაავადდა. სიკვდილის წინ მან შეინანა თავისი ცთომილება და შექმნა საოცარი ლოცვა: „მხოლოდშობილი ძე და სიტყვა ღვთისა უკვდავი არსება", რომელიც საღვთო ლიტურღიაზე იგალობება. მასში გამოხატულია მართლმადიდებლური სწავლება იესო ქრისტეს ორ ბუნებაზე.

იუსტინიანეს შემდეგ ტახტზე ავიდა იმპერატორი იუსტინე უმცროსი (565-578), რომელმაც დევნა დაუწყო წმიდა ანასტასის და 572 წელს გადაასახლა კიდეც. 593 წელს პატრიარქი დაბრუნდა გადასახლებიდან და კვლავ ეკლესიის საჭეთმპყრობელი გახდა. იგი 6 წელი კეთილად განაგებდა სამწყსოს, მეშვიდე წელს კი მშვიდობით შეჰვედრა სული უფალს (+21 აპრილი, 599 წ.).

გადასახლებაში ანატასიმ დაწერა რამდენიმე დოგმატური და სამოძღვრო თხზულება და ბერძნულად თარგმნა წმიდა გრიგოლ დიოლოღოსის (+604; ხს. 12 მარტს) „სამოძღვრო მსახურებისათვის".

წმიდა ანასტასი II ანტიოქიის პატრიარქის ტახტზე ავიდა წმიდა ანასტასი I სინაელის შემდეგ. ის 10 წლის განმავლობაში მეთაურობდა ანტიოქიის ეკლესიის ცხოვრებას. როცა იმპერატორმა ფოკამ წმიდა ანასტასის გავლენით (602-610) გამოსცა ბრძანება, რომ იმპერიის ყველა ქვეშევრდომს წმიდა ნათლისღება მიეღო, ქრისტეს მოძულე იუდეველები გულისწყრომით აღივსნენ და წმიდა პატრიარქი სიცოცხლეს გამოასალმეს (609 წელს).

„წმიდანთა ცხოვრება", ტომი II, თბილისი, 2001 წ.