მიტროპოლიტი ანტონ ჭყონდიდელი (+1815)

მარხვისათვის

ბრძანებს უფალი პირითა ისაია წინასწარმეტყველისათა: „წმიდა ჰყავთ მარხვა, ჰქადაგეთ მსახურება". ცხადად სჩანს, რომ უფლისაგან არის მარხვა მოცემული; თუ მარხვა მოცემული არ იყოს, „წმიდა ჰყავთ მარხვა" ამას არ იტყოდა, მაგრამ მარხვა უფლისაგან არის მოცემული. როგორც ხორცისათვის საზრდელი მოცემული არის, აგრეთვე სულისთვის მარხვა საზრდელად არის მოცემული. ოთხი კავშირი: ცეცხლი, წყალი, მიწა და ჰაერი ხორცს შეამტკიცებს, და მათდა შესაწევნელად საზრდელი მოსცა ღმერთმან. ოთხი სათნოების კავშირი სულს შეამტკიცებს, ესე იგი სიბრძნე, სიმხნე, სიწმიდე და სიმართლე. ამათდა შესაწევნელად, მარხვა მოსცა ღმერთმან. როგორც უსაზრდელოდ ხორცი მოკვდება, აგრეთვე თვინიერ მარხვისა სული მოკუდება, ესე იგი, წარსწყმდება, ვითარცა ნაყროვანებით ესავ მოკუდა და წარსწყმდა. მაშ ღმერთს ორივე მოუცემია: საზრდელი - ხორცისათვის და მარხვა - სულისათვის; ორივესი სახე ადამის მცნებაში ჰსჩანს. უბრძანა ღმერთმან ადამს: „ყოვლისაგან ხისა სამოთხისა ჰსჭამო". აჰა სახე ხორციელი საზრდელისა. კიდევ უბრძანა: „ხისაგან ცნობადისა კეთილისა და ბოროტისა არა ჰსჭამო." აჰა სახე სულიერისა საზრდელისა, რომელ არს მარხვა. აღმოჩნდა, რომ ხორცის საზრდელთაგან მარხუაც მოცემული არის ღვთისაგან; მაგრამ ასე საჭიროდ არის მოცემული, თვინიერ მარხვისა სულის ცხოვნება არ იქმნება. თვინიერ მარხვისა სულის ცხოვნება როგორ არ იქმნება, გამოვაცხადოთ. ვისგანაც ეშმაკი და მისი საცთური არ განვალს, ეს უეჭველი არის, მისი ცხოვნება არ იქმნება. მაშ ეშმაკი და მისი საცთური თვინიერ მარხვისა კაცისაგან არ განვალს, ვითარცა ეშმაკეულთათვის უფალი იესო ბრძანებს: „არა რათ განვალს ნათესავი ესე, გარნა მარხვითა და ლოცვითა." ამისთვის დიდის სიმტკიცით მოგუეცა მარხვა; თუ როგორ - კიდევ ვაჩვენოთ: თავდაპირველად თავისის წინამორბედის დიდის იოანესგან გავამცნო მარხვა, რომ ის არას მიიღებდა, ვითარცა ამტკიცებს უფალი და იტყვის: „მოვიდა იოანე ნათლის-მცემელი, არცა სჭამდა, არცა სმიდა." მეორედ თჳთ ქრისტემან თავის-თავად გვამცნო მარხვა, ვითარცა მატთე გვასწავებს: „იმარხა მაცხოვარმან ორმეოცი დღე და ორმეოცი ღამე" - ჩვენდა სასწავებელად ჰყო, თორემ მას მარხვა არ ეჭირვებოდა. პეტრე მოციქული ცხადად გვამცნებს: „ცოდვა არა ჰქმნა, არცა იპოვა ზაკვა პირსა მისსა." და უცოდველს მარხუა რად ეჭირვებოდა, მაგრამ ჩუენის სწავებისათვის იმარხა. ქადაგების დასაბამში რომ არის, „წმიდა ჰყავთ მარხვა", აწ ესე ვსთქუათ, მარხუა როგორ ბიწიანი იქმნება? - მისი მარხვა ბიწიანი იქმნება, ვინც დაყენებულს ჭამადს შეეხება, როგორც ადამ შეეხო დაყენებულს ჭამადს და უფლისაგან რისხულ იქმნა. ეგრეთვე რომელიც მამათაგან დადებულს მარხვას გახსნის და შეეხება, უფლისაგან რისხულ იქმნება. როგორც ადამს უგვანად ჭამისათვის განურისხდა, იგივე უფალი არის, წინასწარმეტყველის პირით გვიბრძანებს: „მე ვარ და არა ვიცვალები". კიდევ ბიწიან იქმნება მარხვა: ვითარცა ებრაელნი დასხდეს ჭამად და სმად და აღსდგეს სიმღერად და ბიწიანნი შეიქმნენ, და უფალიც განურისხდათ, რომ იმ ჟამად მოსეს მიერ ჰსჯულის ფიცარი შეიმუსრა, ეგრეთვე დღესაც რომელნიც ნაყროვანებაში არიან, მათთვის სჯული დახსნილი არის, სჯულიერად ისინი არ შეირაცხებიან; თუ ისრაელთ ჟამში ნაყროვანებისათვის სჯულის ფიცარი შეიმუსრა, უწყოდე, ნაყროვანო, შენის ნაყროვანებისათვის შენგან ჰსჯული დახსნილი არის. კიდევ ბიწიან იქმნება მარხვა, მმარხველმან რომ მჭამელი განიკითხოს, ვითარცა ფარისეველი იმარხვიდა. თვითვე იტყვის: „ვიმარხავ ორგზის შაბათსა შინა", მაგრამ მეზვერეს რომ აყვედრა, და უთხრა: „არა ვარ მტაცებელ და მემრუშე, ვითარცა ესე მეზვერე" - ამისთვის მისი მარხვა ბიწიან იქმნა, და წარწყმდა. ფარისეველს არავინ დაემსგავსო, მმარხველმან მჭამელი არ განიკითხო, თორემ ფარისეველებრ დაისჯები. დიდს მოძღუარს პავლეს უსმინე: „არამჭამელი მჭამელსა მას ნუ განიკითხავ". - კიდევ ბიწიან იქმნება მარხვა ამპარტავნებისაგან, ვითარცა მარხვა ფარისეველისა ფარისევლის ამპარტავნებისათვის, - მეზვერე რომ ამაღლდა და აყუჱდრა, - ბიწიან იქმნა და დაისაჯა, მეზვერე განმართლდა, ვითარცა ბრძანებს უფალი იესო: „გეტყვი თქვენ გარდამოვიდა განმართლებული მიერ სახიდ თვისად". მმარხველნო, არამც ფარისეველის სიმაღლე არ მიიღოთ და სანატრელი შრომა არ წარწყმიდოთ. ქრისტე გიბრძანებსთ: „რომელმან დაიმდაბლოს თავი თვისი, იგი ამაღლდეს; და რომელმან აღიმაღლოს თავი თვისი, იგი დამდაბლდეს". თვალით სახილველი სახეები გაქვს ამპარტავნებისა და სიმდაბლისა და ამითი განისწავლე; ამპარტავანი ფარისეველი დაისაჯა, ხოლო მდაბალი მეზუერე ცხოვნდა და მოციქული გასწავებთ: „გამოიძიეთ და უკეთესი იგი შეიკრძალეთ". აწ თქუენ გამოიძიეთ და უმჯობესი მეზვერის სიმდაბლე შეიკრძალეთ; თუ ამას არა ჰყოფთ, თქუენი მარხვა ღმერთს არა სთნავს; ცხადად გიბრძანებსთ წინასწარმეტყველის პირით: „მარხვა და უქმობა და დღესასწაულნი თქუენნი ჰსძულან სულსა ჩემსა". და თუ ვინმე ამას იძიებ, რომ რათ დასდვა ღმერთმან მარხვა, აქ ერთი მაგალითი უნდა მოვიღოთ: მკურნალნი სნეულს დახედავენ, ჰსცნობენ, რომ საჭმელთაგან სენი შესულა მათში, ამისთვის რომლისამე საჭმლის მარხვას მისცემენ. ეგრეთვე ღმერთმან იხილა კაცთა ბუნება, რომ პირველის მამის ადამის უგვანოდ ჭამისაგან კაცისა შორის ცოდვის სნეულება არის. ამ მიზეზისათვის სამკურნალოდ მარხვა მოგვცა. ჭამამან სნეულ ჰყო ბუნება ჩვენი, სამართალი არის - მარხვამ უნდა განამრთელოს. მარხვა როგორ განამრთელებს ცოდვისაგან დასნეულებულს, ამისი მაგალითი ძველის წერილიდამ მოვიღოთ: ნინევის ქალაქი ცოდვისაგან ასე სნეული შეიქმნა, უნდა დაქცეულიყო; მაგრამ მარხვამ ასე განამრთელა, ერთი არა-რამ ვნებია-რა. ნინევის მსგავსად ერთს ვისმე ცოდვისაგან სულიერებრივი დაქცევა რომ ეგულვებოდეს, მარხვა უვნებელად დაიცავს. თუ ნინევს არ ემარხა, დაიქცეოდა. უეჭველად თუ შენც არ იმარხავ, სულიერებრივად დაიქცევი. ამისთვის განაწესა ღმერთმან მარხვა. სხვა მიზეზი ვსთქვათ მარხვის განწესებისა: ნაყროვანება სიძვას წარმოშობს, როგორც ლოთს შეემთხვია ნაყროვანებისაგან სიძვა. და იოანე სინელი იტყვის: „ნაყროვანება დედა არს სიძვისა". რადგან ნაყროვანება სიძვის დედა არის, ღმერთს ეს ჰნებავს - მარხვით მოვაკვდინოთ სიძვის დედა, ნაყროვანება, რომ მისგან ნაშობი სიძვა ჩვენთან არ აღიზარდოს. თუ დედა სიძვისა, ნაყროვანება, შენთან არის, უეჭვალად მისგან ნაშობი სიძვაც შენთან იქნება. მოვიღოთ კიდევ მიზეზი მარხვისა, თუ რისთვის მოგვეცა. ჭამა ცთომას მერმე შემოვიდა, თორემ ცთომამდის ანგლოზის მსგავსად ღვთის ხედვით იზრდებოდა კაცი, ვითარცა იტყვის წინასწარმეტყველი დავით: „და პური ანგელოზთა ჭამა კაცმან". და ჭამა რომ ცთომას მერმე შემოვიდა, ეს პირუტყვის მსგავსება არის, ვითარცა ხმობს დავით: „ბაძვიდა იგი პირუტყვთა უგუნურთა და მიემსგავსა მათ". და ღმერთს ჩვენი პირუტყვის მსაგვსება არ ჰნებავს, - ანგელოზთ მსგავსება ნებავს. მიხედე მარხვის ძალს: სადამდის მარხვაში მდგმოებ, მანამდის ანგელოზთ მსგავსი ხარ: არც ისინი მიიღებენ საზრდელს და არც შენ; ისინიც ქრისტეს მსახურებენ და შენც. ეგების მკითხო, რომ არ ვიმარხო, წარვსწყმდებიო? მაგიერ გკითხავ: საზრდელი რომ არ მიიღო, ხორცით მოკუდები თუ არა? - მეტყვი, მოვკუდებიო. აგრევე მე გეტყვი: სულის საზრდელი მარხვა არის; თუ არ იმარხავ - სულით წარსწყმდები. და თუ მეტყვი: სნეული ვარ და მარხვა არ ძალ-მიძსო, - სნეულს პავლე საზრდელის მიღებას უბრძანებს. ამითი ჰსჩანს, რომ ტიმოთეს მიუწერს: „ზედას ზედა უძლურებისათვის ფრიადსა წყალსა ნუ სვამ და სტომაქისათვის მცირედი ღვინო იხმიე." მაგრამ მაგიერი სხვა მარხვა უნდო ჰყოს სნეულმან; მარხვა მარტო საზრდელის არ არის, სხუაც იქმნება მარხვა, ვითარცა თეოდორე სტოდიელი იტყვის: „მარხვა არა ჭამადისაგან ხოლო შემოისაზღურების". მაშ სნეულმან საზრდელის მიღების მაგიერი სხუა უნდა იმარხოს. შემოკლებით ვაჩვენოთ, თუ სხვა მარხვა როგორ იქმნება. საყვარელო, ენით იმარხე, ვითარცა დავით წინასწარმეტყველი გვიბრძანებს: „დააცხურე ენა შენი ბოროტისაგან და ბაგენი შენნი ნუ იტყვიან ზაკუასა". ამას დიდათ მიითვალავს ღმერთი, როგორც მოციქული პავლე გიმტკიცებს: „რომელი სიტყვით არა სცთებოდის, იგი სრული კაცი არს". მაგრამ ეს მარხვა ბიწიანი არა ჰყო. ქადაგების დასაბამისაგან გესმის: „წმიდა ჰყავთ მარხვა"; რომლით იქმნება ბიწიანი? თუ გულში ზაკვა გაქვს და მხოლოდ გარეშე პირით ზრახავ კეთილს, ღვთის სათნო არ არის; ღმერთს ზაკვა არა ჰნებავს; თვითვე ისაიას პირით გვიბრძანებს: „არა ესე ვითარი მარხვა გამოვირჩიე". მაშ როგორი მარხვა ჰნებავს? მისვე ისაიას პირით გამცნებს: „განხსენ ყოველი საკრველი სიცრუისა" - და შენ სიცრუით და მზაკვრებით იქცევი; ეგ ღმერთს არა ჰნებავს, არც მიითვალავს. ნაცვლად მარხვისა კიდევ ჰყავ ქალწულება, რომელიც ანგელოზთ მსგავსება არის; მაგრამ ეკრძალე, ბიწიანი არა ჰყო. - ვითარ? როგორც საქმით ეკრძალვოდე სიძვასა და მრუშებას, აგრევე ხედვაც უნდა შეიკრძალო, თორემ ბრალეული შეიქმნები; ვითარცა გიმტკიცებს მაცხოვარი უფალი: „რომელმან მიხედა დედაკაცსა მრუშებად, მანვე იმრუშა გულსა შინა თვისსა". თუ ვინმე ამას იჭვნებს, რომ არც მარხვას ვჰყოფ, და არც მის ნაცვალს სათნოებას და თვინიერ სინანულისა ცხოვნებას ჰგონებს, სრულიადი გონებისაგან განსულა და უცნობელობა არის. განიხილე, რა უცნობელობა არის: ნათლის-მცემელს სიფიცხე და სიძნელე სინანულისა ცუდად უტვირთავს, თუ თვინიერ სინანულისა კაცი ცხოვნდება; და ჰეროდემ, მისმა მკვლელმან, რომ არ შეინანა, უჯეროდ არ ირაცხება შენის უგუნურების მსგავსად. მაგრამ შენს უგუნურებას ქრისტე დახსნის და გიბრძანებს: „უკეთუ არა შეინანოთ, ეგრეთვე სახედ ყოველნი წარსწყმდეთ". და თუ ამას ჰგონებ ვინმე, რომ სიმდიდრით ცხოვნდები, ამასაც მიხედე, თუ რა უცნობელობა არის: თუ სიმდიდრე კაცს აცხოვნებს, მდიდარი, რომელიც დღითი-დღედ იხარებდა და ბრწყინვალედ იშუებდა, შენის უგუნურების მსგავსად, ის უნდა სცხოვნდეს; და თუ ის ცხოვნდა სიმდიდრით, ლაზარე გლახაკი უნდა წარსწყმდეს.

ივლტოდე ამგვარის ცთომილის გულის სიტყვისაგან. ქრისტე გიბრძანებს და გამცნებს მდიდრის ჯოჯოხეთში მყოფობას ამ სიტყვით: „აღიხილნა თვალნი თვისნი, იყო სატანჯველსა შინა"; და ლაზარესთვის გლახაკისა იტყვის: „და მიიყვანა იგი ანგელოზთაგან წიაღთა აბრაჰამისთა". და თუ ამას იტყვი ვინმე, ყრმა ვარო და სინანულს ადროებ, ესეც უგუნურება არის, ამისთვის, რომ ნინევში მრავალნი ყრმანი იყვნენ, მაგრამ ცოდვისათვის დიდითგან ვიდრე მცირედმდე მარხვა შეიტკბეს და ამითი ხსნილ იქმნენ დაქცევისაგან, თორემ სიყრმით არ ხსნილა ის ქალაქი. აგრეთვე შენ, სიყრმე ცოდვის დაქცევისაგან ვერ გიხსნის, თუ მარხვასა და სინანულსა არ მიიღებ; ამაოდ ნუ ჰსცდები. და თუ ამას ვინმე იგონებს - დიდებული ვარო და ამისთვის არა ყოფს მარხვასა და სინანულს, ესეც უგუნურება არის: დავითის უმჯობესი მეფე ვინ იქმნება, ან იმისი მსგავსი? თჳთ ღმერთი ასე სწამებს მისთვის: „ვპოვე დავით ძე იესესი, კაცი ერთგული გულითადი ჩემი, რომელმან ჰყოს ყოველივე ნება ჩემი". ამისთანა მეფე იყო, მაგრამ მეფობას არ განუქარვებია მისი შეცოდება, - სინანულმან და მარხვამ განაქარვა. თვით დავით იტყვის, თუ როგორი მარხვა ჰყო: „ვითარცა მკალთა მუჴლნი ჩემნი მოუძლურდეს მარხვისაგან". თუ დავით უსინანულოდ ვერ განერა ცოდვისაგან, ცუდი გულის სიტყუა ნუ გაცთუნებს: თვინიერ სინანულისა ვერც შენ განერები ცოდვის სასჯელისაგან. არამც ეს არავის გაბრკოლებდეს: აღსარება მაქუს და აღასრება განმბანელი არის, ის განმბანს და სხვა სინანული რათ მინდა. საყვარელო! მარტო აღსარება არ გეკმარება. პირველად მაგალითით გიჩუენო, რომ მარტო აღსარება არ გეკმარება: მკურნალს რომ წყლული უჩვენო, თუ წამალსაც არ დასდებ, არ განიკურნება; აგრევე, მოძღუარს ცოდვის წყლულებას რომ უჩვენებ, თუ სინანულის წამალს არ დასდებ, არ განიკურნება. დავით წინასწარმეტყველი აღსარებასაც გაწვევს და სინანულსაც. აღსარებას გაწვევს ამ თქმით: „მოიქეც ბოროტისაგან"; სინანულს გაწვევს ამ სიტყვის ზედ დართვით: „და ჰქმენ კეთილი". კვალად დავითმან აღსარების სახეც ჰყო და სინანულიც დაჰრთო: აღსარების სახე ჰყო, რომ თავისი ცოდვა ნათან წინასწარმეტყველის წინაშე არ დაუფარავს; სინანული ჰყო, ვითარცა თჳთ იტყვის: „ცრემლითა ჩემითა სარეცელი ჩემი დავალტვე". კიდევ სხუა მოგართვა, რომ აღსარება და სინანული ორივე უნდა ჰყო: პეტრე მოციქულმან აღსარების სახეც ჰყო და სინანულისაც: აღსარების სახე ჰყო, როდესაც უარყო უფალი - „გამოვიდა გარე". აჰა აღსარების სახე: აღსარებაც ცოდვის ადგილიდან გამოსლუა არის, და პეტრეც შეცოდების ადგილიდან „გამოვიდა და სტიროდა მწარედ". აჰა სახე სინანულისა! კვალად უძღებმან შვილმან აღსარების სახე ჰყო, როდესაც მამისა მომართ მოიქცა: აღსარებაც ღვთისა მამისა მომართ მოქცევა არის, და უძღები შვილიც მამისა მომართ მოიქცა; ჰრქუა მამასა სახიერსა: „ვსცოდე მამაო ცად მიმართ და წინაშე შენსა". აჰა სახე სინანულისა! ჭეშმარიტმან სახეებმან დაგარწმუნოს: ორივე ფრთა თუ არა გაქვს: აღსარებისა და სინანულისა, სასუფევლად ვერ აღფრინდები. ტრედს თუ ორივე ფრთა არა აქვს, მკულელისაგან ვერ განერება. ეგრეთვე, შენ აღსარება და სინანული, ორივ თუ არა გაქვს, მკულელის ეშმაკისაგან ვერ განერები. ამისთვისცა დავით წინასწარმეტყველი ორთავე ფრთეთა ტრფიალებით ითხოვს: „ნეტარ თუმცა მცნა მე ფრთენი, ვითარცა ტრედისანი და აღვფრინდე და განვისუენო". ზემო სიტყუაში ითქუა: მმარხველმან რომ მჭამელს აყუედროს, მმარხველი თავის მარხვას ბიწიან ჰყოფს. არამ ეს სულიერებრივი სენი არავის შეხვდეს. ამისთვის მცირედი რამე ვჰსთქუათ: საყვარელო, მარხვა მსგავსება არის, და თუ მისთვის იმარხავ, რომ ანგელოზს ემგავსო, ანგელოზი მჭამელს არ აყუედრებს. ელია ხორცსაც სჭამდა და პურსაც, მაგრამ ანგელოზი არა თუ აყვედრებდა, თვითვე ანგელოზი მოუტანდა ამაებს. ანგელოზი არ აყუედრებს და შენ აყუედრებ, ეგ მარხვა ანგელოზის თვისება არ არის. თუ ამისთვის აყუედრებ, რომ მარხვის სწავება გნებავს, სწავლა ყუედრებით არ უნდა, უფროსად სიტკბოებით უნდა ასწაო. მიხედე შენს იესუს, თუ როგორ სიტკბოებით ასწავებდა: „ესრეთ ჰყოფდით, ვითარცა იხილეთ"; და თუ მაშინაც აყუედრებ, ეგ შენი მარხვა ქრისტეს სათნო არ არის; პავლეს პირით გიბრძანებს: „არა მჭამელი იგი მჭამელსა მას ნუ განიკითხავ"; და თუ ქრისტეს სათნო არ არის შენი მარხვა, ცუდად შურები. და თუ ამას იტყვი: „ყვედრების საქმეს ვხედავ მის შორის და ვაყვედრებო", აქ ქრისტეს სიტყუა უნდა მოვიხსენოთ: „რასა ხედავ წველსა, თვალსა შინა ძმისა შენისასა და დვირესა თვალსა შინა შენსა არა განიცდი". თუ ყუედრება გნებავს, რასათვის თავის თავს არ აყუედრებ? თუ ჰგონებ, საყუედრელი არა მიქნიაო რა, თავის თავს აცთუნებს, ვითარცა იტყვის ღვთის-მეტყველი იოანე: „უკეთუ ვსთქვათ, ცოდვა არა გვაქუს, თავთა თვისთა ვაცთუნებთ და ჭეშმარიტება არა არს ჩეუნთანა". კიდევ ამპარტავნება მარხვას ბიწიან ჰყოფს, ვითარცა მარხვა ფარისეველისა ბიწიან ჰყო. მაშ ამისთვისაც უნდა ვიმეტყველოთ: არამც ვისიმე მარხვა ამპარტავნებისაგან ბიწიანი არ იქმნეს? რომელიც მმარხველი ხარ, ეგების ამისთვის ამპარტავნებდე, რომ ანგელოზთ თვიდება - მარხვა - გიპყრია; ამისთვის არ უნდა ამპარტავნებდე. შენ ღმერთმან ასე შეგქმნა, მარად-ჟამ ანგელოზის მსგავად უნდა ყოფილ-იყავი, ახლა მცირედ-ჟამ ანგელოზის თვისება გაქუს, რომ მარხუაში ხარ; ხვალ ისევ პირუტყვულს ჭამას უნდა მიექცე; საუკუნოდ ანგელოზის თვისებისაგან ცოდვით მოშორებული ხარ და ერთის დღისათვის ამპარტავნებ, ეს გონიერება არ არის. ფარშამანგი შუენიერი რამ არის და ფერხი თვისი შუენიერების შესამსგავსი არა აქუს, იტყვიან: ფერხზედ რომ დაიხედავს, დიდად შესწუხდება. და შენი მარხვა ზეშთა უშუენიერესი, მაგრამ აქ ფარშამანგის თვისება იხმარე: როგორც ის თავის შუენიერების შეუმსგავს ფერხს დახედავს და შესწუხდება, აგრევე შენ შენის შუენიერის მარხვის უმსგავსო ცოდვას დახედე, რომლისათვისაც მარხვასა ჰყოფ, შენის ცოდვის დახედვით მიიღე მწუხარება, და ამპარტავნებას ამითი განეშორე. თუ ამპარტავნებ, იცან შენი თავი, რომ შეცთომილი ხარ; ასე შეცთომილი ხარ: მარხვისაგან სათნოების მთაზედ ამაღლებულად ჰგონებ შენს თავს და შენ სათნოებისაგან ყოვლითურთ შთამოვრდომილი ხარ, ვითარცა ამტკიცებს იესო მაცხოვარი და იტყვის: „რომელმან აღიმაღლოს თავი თვისი, იგი დამდაბლდეს".

ზემო თქმულს სიტყუაში ითქუა: ნაყროვანება წასრულს მარხვას ბიწიან ჰყოფს. არავის შეეხოს ბიწი; ამის განსაკრძალველად შემოკლებით მცირე რამე ვსთქუათ ნაყროვანებისათვის: ხორციელ კაცს საზრდლის სურვილი სდევს, მაგრამ რადგან გონიერი არის, პირუტყვებრივის წარმავალის საზრდელისათვის სასუფევლის პირმშოება არ უნდა დაჰკარგოს, ესავს არ უნდა ემსგავსოს ნაყროვანებით, იაკობის საქმე უნდა შეიტკბოს. იაკობსაც, ვითარცა კაცსა, სურვილი აქუნდა საზრდელისა, კიდეც აქუნდა გბოლვილი, ოსპი და პური, მაგრამ ჰსცნა, რომ წარმავალის საზრდელისაგან მამისაგან პირმშოების კურთხევა უმჯობესი იყო; ეს საზრდელი ნაყროვანს ესავს მისცა, და თვით თავისის მამის საამო ძღვენი შემზადა და მამის კურთხევით პირმშოება მიიღო. ეგრეთვე თქუენ, თუმც ვითარცა კაცსა საზრდელი გსურისთ, მაგრამ მიხედეთ გონიერებით, რომ სასუფეველის პირმშოება უტკბესი არის; ამისთვის საზრდელი ნაყროვანებისა დაუტევეთ, და ვითარცა მამასა ღმერთსა უყვარს, ესე ვითარი მარხვა მიართვით, რათა მიიღოთ პირმშოება სასუფეველისა. იაკობ თუ იმ საზრდელს შეექცეოდა, მის მამას როგორც ძღუენი უყვარდა, იმ ძღუენს ვეღარ შემზადებდა და პირმშოებას ვერ მიიღებდა. ეგრევე თქუენ ნაყროვანებას არ შეექცეთ, თორემ რომელიც ღმერთს მარხვა ძღუნად უყვარს, იმას ვერღარ შემზადებთ და სასუფეველის პირმშოებისაგან განვარდებით. მაგრამ ნაყროვანება სრულიად მოვიძაგოთ და მარხვა უბიწო მივართვათ ღმერთსა მამასა, რომლისაგანცა მოვიღოთ ზეცისა იგი პირმშოება, რომლისა არს დიდება, აწ და საუკუნეთა უკუნისამდე, ამინ.