წმ. მღვდელმთავარი გაბრიელი (ქიქოძე)

მოძღვრება კვირიაკესა ზედა შობითგან ბრმისასა

ვითარცა წარვიდა იესო იხილა კაცი ბრმა შობითგან,
ჰკითხვიდეს მოწაფენი მისნი და ეტყოდეს, რაბი,
ვინ სცოდა ამან, ანუ მშობელთა მისთან, რამეთუ ბრმა იშვა
(იოან. თ. ა.)

რისთვის კითხეს, ძმანო ჩემნო, უფალსა მოწაფეთა მისთა: ვინ სცოდა ამან ანუ მშობელთა ამისთა რამეთუ ბრმა იშვა? მისთვის რომელ ებრაელნი ფიქრობდენ, უკეთუ კაცი დაბრმავდა, ანუ სხვა რომელიმე უბედურება ანუ სნეულება დაემართა, ეს მოხდა უთუოდ მისთვის, რომელ ანუ მან სცოდა ანუ ეწია მას ცოდვა მშობელთა მისთა. მაშა-სადამე ჰაზრისამებრ ებრაელთასა ყოველივე სნეულება და სხვაცა უბედურება კაცისა არის ნაყოფი რომლისამე მისისა ცოდვისა და ბრალისა. ახლაც ესრეთ ფიქრობს ყოველი, უბრალო დაბალი სოფლის კაცი.

რა უპასუხა მაცხოვარმან მოწაფეთა მისთა? თანახმა იყოა მაცხოვარი ამ ჰაზრისა, ესე იგი, ვითომც ყოველი კაცის სენი და უბედურება არის ნიშანი და შედეგი რომლისამე მისისა ცოდვისა? თუმცა მაცხოვარმან მოწაფეთა თვისთა აუხსნა, რომელ ის ბრმა განგებითა ღვთისათა იშვა ბრმად, რათა იდიდოს სახელი ღვთისა მისგან; გარნა ვიცით ჩვენ ნამდვილად სახარებისაგან, რომელ მაცხოვარიცა ესრედ ფიქრობდა და გვასწავლიდა, რომელ ყოველ ცოდვას, ყოველ უსჯულოებას, უთუოდ მისდევს რომელიმე უბედურება; ოდეს მაცხოვარმან განკურნა ოც და თვრამეტის წლის განრღვეული, მდებარე სარეცელსა ზედა, მაშინ უთხრა მას: აჰა ცოცხალ იქმენ, ნუღარა სცოდავ, რათა არა უძვირესი რაიმე გეყოს შენ (იოან. ე, იდ). მაშასადამე, ცხად არს, რომ თუ ის განკურნებული კიდევ შესცოდავდა, უარესი რაიმე დაემართებოდა მას.

განგებ განაჩინა, ძმანო ჩემნო საყვარელნო, ღმერთმან ესრეთ, რათა ყოველსა ცოდვასა და უსჯულოებას მისდევდეს სასჯელად რომელიმე სნეულება, ანუ სხვა უბედურება. ეს ჰქმნა ღმერთმან მისთვის, რათა კაცს ყოვლითურთ ეშინოდეს ცოდვისა და განეშორებოდეს მას. გამოცდილება ამ სოფლისა ცხოვრებისა გვიმტკიცებს ჩვენ, რომელ ყოველი ცოდვა და ვნება ამ სოფელში თითქმის ყოველთვის დაბოლოვდება სნეულებითა, ანუ უბედურებითა. მრავალსა მაგალითსა წარმოგიდგენ მე შენ, ძმაო ჩემო, ამის დასამტკიცებლად. შენც კი იცი, რომ ნაყროვანება ანუ უზომოდ საჭმლის მიღება, რომელიც არის დიდი ცოდვა ყოველთვინ გათავდება სნეულებითა, და თუ არ მოიშალა კაცმა ეს ცოდვა, ბოლოს სრულიად მოაკლდება იგი ცხოვრებასა. სამთვრალე კიდევ უმძიმესი და უსაშინელესი ცოდვა არის, გარნა შენც თვითონ იცი, თუ ვითარ მავნებელი და დამარღვეველი არის ეს ცოდვა კაცის სხეულისა, და ვითარ მოაკლებს იგი სიმრთელესა და ბოლოს სიცოცხლესაცა. გარნა უმჯობესი იქმნება ჩვენ მოვიყვანოთ მაგალითად სხვა ისეთი ცოდვა, რომელი პირველითა შეხედულობითა არ შეიყვანს კაცსა არცა ერთსა უბედურებასა შინა. ვსთქვათ შური; რა სენი ანუ რა ვნება უნდა მისდევდეს ამ ცოდვას? იგი კაცს აქვს გულში და ზოგჯერ არც კი გამოუჩნდება გარეშე. გარნა, ძმანო ჩემნო, შურისაგან კაცს დაემართება მრავალი უბედურება. ვისაც გული აქვს აღვსებული შურითა, იგი არის მოუსვენებელი და სწორეთ უბედური. ხშირად ავათაც გახდება ადამიანი ნამეტნავის შურისაგან. შური კაცს დაუბნელებს გონებასა, ხშირად წააჩხუბებს მოყვასთა და სხვათა მრავალთა ცუდთა საქმეთა შინა შეიყვანს. ვსთქვათ, კიდევ, ერთი მაგალითი, მცონარება, ანუ უქმად გატარება დროებისა ისრეთი ცოდვა არის, რომელ ზოგიერთმა, იქმნება, იფიქროს, ამ ცოდვასა არ შეუდგება არც სნეულება და არც ერთი უბედრება. გარნა თუ კარგად დაუკვირდი, სხვაფერ იტყვი. უქმი და მცონარე კაცი პირველად თავის სხეულს დაასუსტებს და სიმართლეს დაჰკარგავს. უკეთუ კაცი თავის სახსრებს და ძარღვებს არ ამუშავებს და არ ამოქმედებს, ბოლოს დასუსტდება იგი და ადვილად შთავარდება სნეულებაში. ამას დაუმატე ესეც: უქმი კაცი, ვინაიდგან საქმე არა აქვს, ადვილად მოიფიქრებს და ადვილად იქმს მრავალთა ცოდვათა. ბოლოს, მცონარე კაცი ვერც თვითონ შეიძენს საზრდოსა და კიდევაც დააბნევს და შესჭამს ქონებასა და მამულსა, რომელიცა მას მიუღებიეს წინაპართაგან.

გარნა ის კიდევ არაფერია, ძმაო ჩემო, რომელ შენ შენითა ცოდვითა თავის თავს აფუჭებ და ხშირად შთავარდები სენსა და უბედურებასა შინა: არამედ ის არის აქ უმეტესად საშინელი, რომელ ამასთანავე შენ წინათვე უმზედებ სენსა და უბედურებასა შვილთა და შვილის შვილთა მომავალთა შენთა.

მოწაფეთა ჰკითხეს უფალს იესო ქრისტესა: ვინ სცოდა, ამან ანუ მშობელთა ამისთა? მაშა-სადამე მათ ჰქონდათ ის ჰაზრი, რომელ მშობელთაგან ხშირად გარდავა ცოდვა შვილთა და შვილის შვილთა ზედა. მართლა, ვინ არ იცის, თუ ვითარ ჭეშმარიტ არს ჰაზრი ესე. ყოველი შენი ცოდვა, ძმაო ჩემო, არის თესლი, რომელი თავის დროზე გამოიღებს მწარესა ნაყოფსა შენთვის, შენთა მახლობელთა და მხედველთა შენთა შვილთა მომავალთათვის. შენ ხშირად ითმენ სენსა და უბედურებასა ცოდვათა შენთაგან; მახლობელნი შენნი ხედვენ ცუდსა მაგალითსა და ხშირად იქმნებიან მობაძავ შენდა; ბოლოს შენგან, შენისა სისხლისაგან, შვილნი და მომავალნი შენნი მიიღებენ ყოველთა შენთა ცუდთა ჩვეულებათა, მიდრეკილებათა, ვნებათა და სენთა. ჰოი ვითარსა მძიმესა ტვირთსა გარდასცემს კაცი უდები და ცოდვილი შვილთა და შვილის შვილთა თვისთა! სახლსა შინა მისსა, შვილნი მისნი, ყოველთვინ ხედვენ მისსა ცხოვრებასა, იცნობენ მისთა ცუდთა მიდრეკილებათა და ჩვეულებათა, მიეჩვევიან თვითონაც ყოველსა ცუდსა საქმესა და ესრეთ უნებრივად იქმნებიან მემკვიდრენი მისისა ცოდვისა და უბედურებისა.

ახლა, ძმაო ჩემო, შენ თვითონ გარდასწყვიტე: უკეთუ ცოდვა ესრეთ გაგაუბედურებს შენ, ავნებს მხედველთა შენთა, შვილთა და მომავალთა შენთა, და ცხადია, რომელ სათნოება კეთილი, ქრისტიანული ცხოვრება, სიმართლე ამის წინააღმდეგს გიქმს შენ, ესე იგი, უთუოდ აქაც ამ ქვეყანაში იქმნება შენთვის ბედნიერება, შენთა მახლობელთა, შვილთა და მომავალთა კეთილი მაგალითი და აღშენება, მაშა-სადამე არ უნდა შეიყვარო სიმართლე და ქრისტიანობა და არ უნდა მოიძულო ყოველი ცოდვა და ვნება? ღმერთო, რა საკვირველი არის ბუნება კაცისა! ვითარ დავარდნილ არს იგი და გაფუჭებული! უკეთუ მსახურება შენი, ღმერთო ჩემო, აქაც, ამ ქვეყანაში, ესოდენ არს ჩემთვის ბედნიერ და საჭირო, ხოლო განშორება შენგან ესოდენ არს მავნებელ და უბედურ, არ უნდა გეძიებდესა შენ მარადის გული ჩემი?

მეტყვის ვინმე, სათნოების შეძენაც არ არის ადვილი: გზა სასუფეველისა ვიწრო არს და მძიმე; მრავალი მოთმინება უნდა იხმაროს კაცმა, დიდი ძალა უნდა დაატანოს თავის თავს, უკეთუ სურს სვლა გზასა ზედა სათნოებისასა. მართალია, ძმანო ჩემნო: ბარნა არ გირჩევნია სასუფეველისათვის მოითმინო ყოველი, ვიდრეღა, დამონებული ცოდვისა და ვნებისა იმავე ცოდვისაგან, რომელსა შენ ემსახურები, მიიღო ბოლოს უბედურება და წარწყმენდა?

ღმერთო, დანერგე ჩვენ შორის შიში ცოდვისა და სიყვარული სათნოებისა! ამინ.