- სასმელი მინერალური წყლები
- ფლორა
- ფაუნა
- მინერალური რესურსები
- წყლის რესურსები
- საზღვრები
- ფართობი
- ტერიტორიის ფორმირება
- ატმოსფერული ცირკულაცია
- მზის რადიაცია
- ჰავა
- გეოპოლიტიკური მდებარეობა
- ეკონომიკურ-გეოგრაფიული მდებარეობა
- ფიზიკურ-გეოგრაფიული მდებარეობა
- საქართველოს სამეფო
- სამცხე-საათაბაგო
- იმერეთის სამეფო
- კახეთის სამეფო
- ქართლის სამეფო
- ჰერეთის სამეფო
- აფხაზთა სამეფო
- ტაო-კლარჯეთის სამეფო
- ეგრისის სამეფო
- იბერიის სამეფო
- დიაოხის სამეფო
- ქართლ-კახეთის სამეფო XVIII საუკუნის 80-90-იან წლებში
- დასავლეთ საქართველოს სამეფო-სამთავროები XVIII საუკუნეში
- ქართლ-კახეთი XVIII საუკუნის 40-70 იან წლებში
- ქართლის და კახეთის სამეფოები XVIII საუკუნის პირველ ნახევარში
- სამცხე-საათაბაგო XVII საუკუნეში
სეფისკვერი
ტრადიციულად, წირვის დაწყების წინ ქრისტიანენი შეიძენენ სეფისკვერს და აგზავნიან საკურთხეველში მოსახსენიებლებთან ერთად.
სეფისკვერი სუფთა საფუარიანი ცომისაგან გამომცხვარი ფორმის ორნაწილიანი კვერია. სეფისკვერის ორნაწილიანობა სიმბოლურად შეესაბამება მაცხოვრის ორ ბუნებას - ღვთაებრივსა და კაცობრივს. სეფისკვერის ზედა ნაწილზე გამოისახება ჯვარი წარწერით „იესო ქრისტე ძლევაი". სიმრგვალე სიმბოლოა ქრისტეში კაცობრიობის მარადიულობისა, რაც ნიშნავს რომ კაცობრიობა შექმნილია მარადიული ცხოვრებისათვის.
ფსალმუნნი საქმეა ანგელოზთა
ფსალმუნთა გალობით უხსოვარი დროიდან ადიდებდნენ ჭეშმარიტ უფალს. მათ ხოტბას ასხამენ ეკლესიის დიდი მნათობები - წმინდა ათანასე დიდი, წმინდა ბასილი დიდი, წმინდა იოანე ოქროპირი, წმინდა ეფრემ ასური... „ არა რომელიმე ერთი სხვათა წიგნთაგანი ესრეთ ღმერთსა ადიდებს, ვითარ ფსალმუნთა წერილი", - ბრძანებს ბასილი კესარიელი.
„მოძღვარი მიწიერი ქრისტეა"
ვინც არ აღიარებს მშობელს, იგი არ არის შვილობის ღირსი და შესაბამისად ვერასდროს გაიგებს მშობლის ფასს, ვინც არ აღიარებს მასწავლებელს, იგი ვერასდროს გახდება მოწაფე, ამასთანავე სწავლულიც. ადამიანი, რომელიც უარყოფს ავადმყოფობის არსებობას, უარყოფს მკურნალსაც, შესაბამისად სენიც უკურნებელი დარჩება მისთვის.
საუფლო ლოცვა
მამაო ჩვენო, რომელი ხარ ცათა შინა, წმიდა იყავნ სახელი შენი, მოვედინ სუფევა შენი, იყავნ ნება შენი, ვითარცა ცათა შინა, ეგრეცა ქვეყანასა ზედა, პური ჩვენი არსობისა მომეც ჩვენ დღეს, და მომიტევენ ჩვენ თანანადებნი ჩვენნი, ვითარცა ჩვენ მივუტევებთ თანამდებთა მათ ჩვენთა და ნუ შემიყვანებ ჩვენ განსაცდელსა, არამედ მიხსენ ჩვენ ბოროტისაგან, ამინ...
ყოველდღიური ლოცვები
დღის განმავლობაში ვასრულებთ სხვა მოკლე ლოცვებსაც, კერძოდ, დღეში შვიდგზის ლოცვას, ლოცვებს ჭამის, საქმის კეთების, სწავლის წინ და შემდგომ, და იესოს ლოცვას.
ა) შვიდგზის ლოცვა
სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, უწმინდესისა და უნეტარესის ილია II ლოცვა-კურთხევით 1989 წლის შობის დღესასწაულიდან მოყოლებული დღეში შვიდჯერ ვასრულებთ მოკლე ლოცვას. ეს ლოცვები სრულდება დილის 6-სა და 9 საათზე, დღის 12-სა და 3-ზე, საღამოს 6-სა და 9-ზე და ღამის 12 საათზე. მათი ტექსტი იყიდება ეკლესიებში...
სად და როდის უნდა ვილოცოთ
ლოცვა შეიძლება ყველგან, სადაც არ უნდა იყო, სახლში, გზაში თუ ღვთის ტაძარში, რადგანაც ღმერთი თავისი არსებით ყველგან არის. ქრისტიანი ვალდებულია ილოცოს სახლში დილას და საღამოს, საჭმლის მიღების წინ და შემდგომად, ყოველი საქმის დაწყებისას და დამთავრებისას. ამ ლოცვებს პირადი ლოცვები ჰქვია. ამ ლოცვებისაგან განსხვავებით არის კიდევ საზოგადო ანუ საეკლესიო ლოცვები. კვირა და სადღესასწაულო დღეებში, ასევე საქმისაგან თავისუფალ დროს ლოცვისათვის დავდივართ ღვთის ტაძარში, სადაც იკრიბებიან მორწმუნე ქრისტიანები და იქ ვლოცულობთ ყველა ერთად. ამიტომ ჰქვია ამ ლოცვას საზოგადო ანუ ეკლესიური ლოცვა...
მართლმადიდებლური ტაძარი და მისი მოწყობილობა
თვით ღმერთმა ჯერ კიდევ ძველ აღთქმაში, მოსე წინასწარმეტყველის მიერ დარიგება მისცა ადამიანებს, თუ როგორი უნდა ყოფილიყო ღვთისმსახურების ტაძარი; ახალი აღთქმის მართლმადიდებლური ტაძარი მსგავსია ძველი აღთქმისეული ტაძრისა...
სანთლის დანიშნულება და სიმბოლიკა
„არცა აღანთიან სანთელი და დადგიან ქუეშე ჴჳმირსა, არამედ სასანთლესა ზედა, და ჰნათობნ იგი ყოველთა, რომელნი იყვნიან სახლსა შინა. ეგრეთ ბრწყინევდინ ნათელი თქუენი წინაშე კაცთა, რაჲთა იხილონ საქმენი თქუენნი კეთილნი და ადიდებდენ მამასა თქუენსა ზეცათასა " – ბრძანებს სახარება (მათე 5, 15-16).
ლოცვის დროს, დასღესასწაულო სუფრაზე, ან გაჭირვებისას სახლში შეიძლება ავანთოთ სანთელი.
სანთელს რამდენიმე სიმბოლური მნიშვნელობა აქვს:
ტაძარში შესვლისას
უპირველეს ყოვლისა, ტაძარში ყოფნისას უკიდურესი მოკრძალება გვმართებს. ეკლესიაში შესვლისას ნუ წარმოიდგენთ, რომ ეს უფალს „სჭირდება". პირიქით, ეს თქვენთვისაა საჭირო. თქვენთვისაა დიდი ბედნიერება, რომ ღმერთმა ჩაგაგონათ, მისთვის მიგემართათ და მის საბრძანებელში შესვლის შესაძლებლობა მოგანიჭათ...
ლოცვის ძალა,ბაგრატ... | ნუგეშისცემა ახლობე... | ღირსი არსენი (VIII... |
ფერისცვალებისას სა... | წმიდა მოწამე არეთა... | მოწამენი: ისააკი, ... |